Credential Harvesting

In de schaduwrijke hoeken van het internet schuilt een praktijk genaamd “credential harvesting”. In de huidige digitale wereld, waar online activiteiten en transacties meer dan ooit aan de orde van de dag zijn, vormt dit fenomeen een groeiende bedreiging. Maar wat is credential harvesting precies en waarom is het zo cruciaal om hiervan op de hoogte te zijn?

Wat is Credential Harvesting?

Credential harvesting is het onrechtmatig verzamelen van inloggegevens van nietsvermoedende gebruikers. Het doel? Toegang krijgen tot persoonlijke, financiële of bedrijfsinformatie. Aanvallers streven vaak naar gegevens zoals wachtwoorden, gebruikersnamen en andere identificatiegegevens. In de verkeerde handen kunnen deze gegevens verwoestende gevolgen hebben, variërend van financiële fraude tot identiteitsdiefstal.

Hoe werkt credential harvesting?

Er zijn talloze technieken waarmee cybercriminelen trachten inloggegevens te bemachtigen. De meest voorkomende tref je hieronder:

Phishing

Een van de meest voorkomende en herkenbare technieken is de phishing-aanval. Bij phishing wordt een aanvaller een digitale hengelaar, die een lokaas in de vorm van een misleidende e-mail naar zijn slachtoffer werpt. Deze e-mails zijn vaak vermomd als legitieme berichten van vertrouwde bronnen, zoals banken, sociale netwerksites of zelfs collega’s en familieleden. Ze kunnen verontrustende of urgente berichten bevatten, zoals een melding van verdachte activiteiten op een bankrekening. Vaak wordt de ontvanger naar een vervalste inlogpagina verwezen, die bijna identiek lijkt aan de echte website. Wanneer het slachtoffer zijn of haar inloggegevens invoert, worden deze meteen opgevangen door de aanvaller.

Neppe inlogpagina’s

Zoals zojuist al kort aangestipt zijn vervalste inlogpagina’s een groot probleem. Dit zijn websites die zijn ontworpen om er precies zo uit te zien en te functioneren als legitieme sites. Het kan een nepversie zijn van een populaire e-maildienst, een sociaal netwerk of een online winkel. Zodra een nietsvermoedende gebruiker op zo’n pagina belandt (vaak via een link in een phishing-e-mail) en zijn gegevens invoert, worden deze gegevens rechtstreeks naar de aanvallers gestuurd.

Keyloggers

Keyloggers vormen een meer directe dreiging. Dit zijn softwareprogramma’s of soms zelfs hardwareapparaten die stilletjes op de achtergrond van een computer of mobiel apparaat draaien, registrerend elke toetsaanslag die een gebruiker maakt. Dit betekent dat, zelfs als een gebruiker niet wordt misleid door een vervalste website, alles wat op het apparaat wordt getypt – van e-mails tot wachtwoorden – kan worden vastgelegd en verzonden naar de cybercrimineel. Het installeren van dergelijke malware kan gebeuren via een kwaadaardige e-mailbijlage, een besmette software-download of zelfs via fysieke toegang tot het doelapparaat.

Onbeveiligde databases

Tot slot zijn er onbeveiligde databases. Elke dag vertrouwen we erop dat bedrijven en diensten onze persoonlijke en financiële informatie veilig bewaren. Helaas zijn niet alle databases even goed beveiligd. Cybercriminelen gebruiken verschillende technieken, zoals SQL-injectie, om deze databases binnen te dringen en grote hoeveelheden inloggegevens in één keer te stelen. Wanneer zo’n aanval succesvol is, kan de schade enorm zijn, aangezien de gegevens van duizenden of zelfs miljoenen gebruikers in één keer kunnen worden blootgesteld.

De gevolgen van credential harvesting

De gevolgen van credential harvesting kunnen vergaand zijn. Wij kunnen daarbij een onderscheid maken tussen de gegevens van individuen en die van bedrijven.

Individuen

Voor individuen kan het lekken van inloggegevens leiden tot een reeks persoonlijke nachtmerries. Stel je voor dat een cybercrimineel toegang krijgt tot je e-mailaccount. Deze toegang kan worden gebruikt om persoonlijke informatie te verzamelen, zoals je adres, geboortedatum of zelfs financiële gegevens. Bovendien kunnen e-mails worden gebruikt om vrienden en familie te misleiden, wat leidt tot een sneeuwbal effect van gecompromitteerde accounts. Daarnaast kan het verlies van inloggegevens van financiële diensten, zoals je bankrekening, leiden tot onrechtmatige financiële transacties, waarbij je spaargeld in een oogwenk kan verdwijnen. Het herstellen van een gecompromitteerd account kan stressvol, tijdrovend en in sommige gevallen kostbaar zijn.

Bedrijven

Op bedrijfsniveau zijn de implicaties nog alarmerender. Wanneer werknemersinformatie wordt verkregen, kan dit leiden tot aanzienlijke datalekken. Bedrijfsgeheimen, klantendatabases en andere gevoelige informatie kunnen op de zwarte markt worden verkocht of worden gebruikt voor concurrentievoordeel. Een datalek kan niet alleen leiden tot financieel verlies, maar ook tot ernstige reputatieschade. Klanten vertrouwen erop dat bedrijven hun gegevens veilig bewaren, en wanneer dit vertrouwen wordt geschonden, kan dit leiden tot verlies van klanten en juridische acties.

Daarnaast is er de menselijke factor. Werknemers die het slachtoffer worden van credential harvesting kunnen zich schuldig, beschaamd of angstig voelen, wat gevolgen kan hebben voor hun welzijn en productiviteit.

In een tijd waarin onze digitale voetafdruk blijft groeien, is het belangrijker dan ooit om de gevolgen van credential harvesting te begrijpen. Het is niet alleen een technische kwestie; het raakt de kern van onze privacy, veiligheid en het vertrouwen dat we stellen in de digitale platforms die we dagelijks gebruiken. Het bestrijden van deze dreiging vereist bewustzijn, educatie en proactieve maatregelen om onze digitale levens te beschermen.

Credential Harvesting in de praktijk

De dreiging van credential harvesting is geen theoretisch risico. Gedurende de jaren hebben verschillende grote organisaties en hun klanten hieronder geleden. De volgende drie voorbeelden zijn illustratief voor de reikwijdte en de ernst van dergelijke aanvallen.

• Yahoo: In 2013 en 2014 werd Yahoo getroffen door wat wordt beschouwd als de grootste data-inbreuk in de geschiedenis. Meer dan 3 miljard accounts werden gecompromitteerd. Cybercriminelen hadden toegang tot namen, e-mailadressen, telefoonnummers, geboortedata en in sommige gevallen zelfs beveiligde vragen en antwoorden. Het duurde jaren voordat de volledige omvang van de inbreuk werd onthuld, wat aanzienlijke reputatieschade voor het bedrijf opleverde.
• LinkedIn: In 2012 werd LinkedIn getroffen door een datalek. Nieuwsbronnen meldden dat er wachtwoorden van LinkedIn-gebruikers waren gelekt. Aanvankelijk werd gedacht dat de schade beperkt was tot 6,5 miljoen accounts. Echter, in 2016 kwam de schokkende onthulling dat meer dan 117 miljoen accounts waren gecompromitteerd. De gelekte wachtwoorden werden zelfs te koop aangeboden op het dark web, wat de ernst van de situatie verder onderstreepte.
• Adobe: Adobe, bekend om zijn reeks softwareproducten, werd in 2013 getroffen door een grote inbreuk. Cybercriminelen verkregen toegang tot de gebruikersnamen, e-mails en versleutelde wachtwoorden van meer dan 153 miljoen accounts. Naast inloggegevens werden ook klantgegevens en broncodes voor meerdere Adobe-producten gecompromitteerd.

Uzelf en uw bedrijf beschermen

Gelukkig zijn er verschillende maatregelen die individuen en organisaties kunnen nemen om zichzelf te beschermen.

Regelmatig wachtwoord wijzigen

Het eerste en meest fundamentele advies is het regelmatig wijzigen van wachtwoorden. Kies voor complexe wachtwoorden die een combinatie bevatten van letters, cijfers en speciale tekens. Het gebruik van een wachtwoordbeheerder kan helpen bij het creëren en opslaan van sterke wachtwoorden zonder ze allemaal te hoeven onthouden.

2FA

Two-factor authenticatie (2FA) biedt een extra beveiligingslaag. Zelfs als een aanvaller een wachtwoord bemachtigt, is toegang tot het account zonder de tweede factor, zoals een SMS-code of een authenticatieapp, niet mogelijk.

Awareness

Het is ook essentieel om voorzichtig te zijn met e-mails van onbekende afzenders. Klik niet zomaar op links en download geen bijlagen, tenzij je zeker weet dat de bron betrouwbaar is. Wees u bewust van de mogelijke risico’s van malafide links en bijlagen.

Training en educatie

Organisaties kunnen investeren in geavanceerde beveiligingssystemen en hun medewerkers security awareness training aanbieden.

Door proactief te zijn en deze beschermende stappen te volgen, kan het risico van credential harvesting aanzienlijk worden verminderd.