De opkomst van e-commerce heeft geleid tot een explosie van online aankopen, van dagelijkse boodschappen tot high-end elektronica. Met dit gemak komt echter ook een verhoogd risico. Veilig online winkelen wordt steeds lastiger. Phishing, identiteitsdiefstal, en oplichterij zijn slechts enkele van de bedreigingen waarmee online shoppers worden geconfronteerd. Daarom is het cruciaal om te begrijpen hoe je veilig online kunt winkelen en jezelf kunt beschermen tegen deze digitale gevaren.

In de volgende secties zullen we de risico’s van online winkelen verkennen, het belang van online veiligheid benadrukken, en praktische tips delen om veilig online te winkelen.

De risico’s van online winkelen

Het is vandaag de dag letterlijk een kwestie van minuten om een eigen webshop op te zetten. Dit is, commercieel gezien, een geweldige innovatie. Echter, dit betekent ook dat bijna iedereen een webshop op kan zetten. Een gedegen beveiliging is alleen niet zo eenvoudig en er komt vaak veel bij kijken, waar de meeste van deze starters geen besef van hebben. Tegelijkertijd slaan zij wel gevoelige gegevens op. Denk hierbij aan NAW-gegevens, wachtwoorden en betaalinformatie. Als consumenten willen wij uiteraard niet dat deze gegevens in de verkeerde handen komen. Doe dan ook uitvoerig onderzoek voordat je een aankoop plaatst bij een nieuwe website.

Andere gevaren die je tegen kan komen op het internet, tijdens het winkelen, zijn:

Phishing en nepwebsites

Vaak maken cybercriminelen replica’s van legitieme winkelwebsites om onwetende bezoekers te lokken. Door hier aankopen te doen, geef je jouw financiële gegevens rechtstreeks aan oplichters. Bekijk dan ook altijd de URL zorgvuldig. Zo kan er soms een extra letter of teken zijn toegevoegd. Daarnaast is het ook belangrijk dat de verbinding versleuteld is (HTTPS).

Onbeveiligde netwerken

Maak geen gebruik van openbare Wi-Fi netwerken. Zit je lekker bij Starbucks koffie te drinken en wil je gratis gebruik maken van hun Wi-Fi? De kans is aanwezig dat je verbinding maakt met een crimineel. Wij noemen dit een ‘man-in-the-middle-attack‘. Tijdens zo’n aanval maak je verbinding met de crimineel, die vervolgens alles wat jij typt en zoekt, op zijn computer voorbij ziet komen. Zodoende kan de aanvaller eenvoudig toegang krijgen tot jouw gegevens.

Malware en virussen

Sommige websites kunnen schadelijke software installeren op je apparaat zonder dat je het weet, met als doel het stelen van je gegevens of het beschadigen van je systeem. Bezoek daarom ook altijd betrouwbare websites en zorg er minimaal voor dat de websites een beveiligde verbinding aanbieden (HTTPS).

Datalekken

Zoals al kort uitgelegd in het begin kun je slachtoffer worden van een datalek. Dit kan zowel bij startende ondernemers als bij legitieme winkels het geval zijn. Zo meldde JD sports in januari 2023 dat het slachtoffer was van een datalek. Helaas kun je hier niet enorm veel tegen doen als consument. Je kunt echter wel de impact beperken door veilig om te gaan met wachtwoorden.

Wat te doen bij vermoeden van fraude

Als je vermoedt dat je het slachtoffer bent van online fraude, zijn er stappen die je onmiddellijk kunt nemen om jezelf te beschermen. Snelle actie is cruciaal, omdat het je kan helpen verdere schade te voorkomen en daders mogelijk te traceren.

Contacteer je bank of creditcardmaatschappij

Bij verdachte transacties of activiteiten moet je onmiddellijk contact opnemen met je financiële instelling om hen op de hoogte te stellen en je rekening te beveiligen.

Wijzig je wachtwoorden

Als je denkt dat je accountgegevens gecompromitteerd zijn, verander dan onmiddellijk je wachtwoorden voor alle relevante accounts.

Doe aangifte

Het melden van de fraude bij de lokale politie en online fraude meldpunten kan helpen om de daders op te sporen en anderen te waarschuwen.

Controleer je computer op malware

Gebruik een betrouwbare antivirus- en antimalwaretool om je apparaat te scannen en eventuele schadelijke software te verwijderen.

Wees voorzichtig met verdere communicatie

Reageer niet op verdachte e-mails, links of telefoontjes die gerelateerd kunnen zijn aan de fraude. Dit kan het probleem verergeren of je verder blootstellen aan risico’s.

Houd je financiële overzichten in de gaten

Blijf de komende maanden je bankafschriften en creditcardoverzichten nauwlettend controleren op ongeautoriseerde transacties.

Veilig online winkelen in de toekomst

Online winkelen is een onmiskenbaar onderdeel van ons dagelijks leven. De voordelen zijn talrijk: het bespaart tijd, biedt een wereld van keuzemogelijkheden en stelt ons in staat prijzen en producten gemakkelijk te vergelijken. Echter, zoals we in de bovenstaande secties hebben besproken, gaat dit gemak hand in hand met potentiële gevaren. Cyberbedreigingen en online fraude zijn reële risico’s die elke consument kan treffen.

Het is echter niet de bedoeling om een schrikbeeld te schetsen waarbij online winkelen als gevaarlijk wordt bestempeld. In plaats daarvan moet de nadruk liggen op bewustzijn en voorzichtigheid. Door de risico’s te kennen, kunnen we proactieve maatregelen nemen om onszelf te beschermen. Van het kiezen voor veilige en bekende online winkels, tot het regelmatig updaten van wachtwoorden en het vermijden van aankopen op openbare netwerken, zijn er veel stappen die we kunnen nemen om ons online winkelgedrag veiliger te maken.

Wanneer we geconfronteerd worden met verdachte activiteiten, is snelle actie essentieel. Zoals eerder besproken, zijn er concrete maatregelen die kunnen helpen om de schade te minimaliseren en verdere risico’s te voorkomen. Het is van cruciaal belang dat we niet alleen onszelf, maar ook onze vrienden en families informeren over de beste manieren voor online veiligheid. Kennis delen en voortdurende voorlichting zijn sleutelstrategieën in de strijd tegen online fraude.

FAQ Veilig online shoppen

Waar op letten bij online winkelen?

Bij online winkelen is het belangrijk om op de volgende zaken te letten:
Beveiligde verbinding: Zorg ervoor dat de website begint met ‘https://’, wat aangeeft dat het een veilige verbinding gebruikt.
Reviews en feedback: Lees recensies van andere klanten om te beoordelen of de winkel betrouwbaar is.
Retourbeleid: Controleer het retourbeleid om te weten hoe je producten kunt retourneren indien nodig.
Contactinformatie: Zorg ervoor dat er duidelijke contactinformatie op de site staat, zoals een telefoonnummer of adres.
Verborgen kosten: Let op extra kosten zoals verzendkosten, belastingen of invoerrechten.

Is Thuiswinkel Waarborg betrouwbaar?

Ja, Thuiswinkel Waarborg is een betrouwbaar keurmerk voor webwinkels in Nederland. Webwinkels die dit keurmerk voeren, voldoen aan een reeks criteria en worden regelmatig gecontroleerd op betrouwbaarheid en veiligheid. Het geeft consumenten extra vertrouwen in het doen van online aankopen bij deze winkels.