Er zijn veel vormen van phishing en spear phishing is er één van. Maar wat is het precies? En hoe werkt het? Deze vragen zullen we beantwoorden in dit artikel. We zullen ook het verschil uitleggen tussen phishing en spear phishing. Lees ons artikel als je niet bekend bent met dit fenomeen en wilt weten hoe je jouw organisatie hiertegen kunt beschermen.
Wat is spear phishing?
Spear phishing is een type cyberaanval dat specifiek gericht is op individuen of organisaties door middel van gepersonaliseerde en misleidende tactieken. In tegenstelling tot traditionele phishingaanvallen, die zich focussen op een grote groep slachtoffers, is spear phishing meer gericht en op maat gemaakt om specifieke personen te misleiden en gevoelige informatie te onthullen of schadelijke acties uit te voeren.
Het verschil met phishing
In vergelijking met traditionele phishing is spear phishing te vergelijken met een zeer gerichte speer die door een aanvaller wordt gegooid, met als doel een specifiek doelwit te raken in plaats van een brede groep mensen. De aanvallers verzamelen gedetailleerde informatie over hun doelwitten, zoals hun functies, interesses of zelfs persoonlijke relaties, om hun berichten echt en betrouwbaar te laten lijken.
Het is belangrijk om te begrijpen dat spear phishing-aanvallen geen willekeurige acties zijn, maar zorgvuldig uitgewerkte campagnes die menselijke kwetsbaarheden en vertrouwen exploiteren.
Fases van een aanval
Spear phishing-aanvallen bestaan uit verschillende stadia en componenten die samenwerken om individuen te misleiden en uit te buiten. Laten we eens nader kijken naar hoe deze aanvallen zich ontvouwen:
Verkenning
Voordat een aanval van dit type wordt gelanceerd, doet de aanvaller grondig onderzoek naar zijn doelwitten. Ze verzamelen informatie uit verschillende bronnen, zoals sociale media profielen, websites of gelekte databases, om de rol, interesses en connecties van het doelwit te begrijpen. Deze verkenning helpt de aanvaller om gepersonaliseerde en overtuigende berichten op te stellen. In cybersecurity taal noemen wij deze dit: reconnaissance.
Spoofing en imitatie
Bij spear phishing maken aanvallers vaak gebruik van spoofing-technieken om hun berichten legitiem te laten lijken. Ze kunnen de naam van de afzender vervalsen of een domeinnaam gebruiken die sterk lijkt op een vertrouwde organisatie. Door iemand na te bootsen die het doelwit kent of vertrouwt, zoals een collega, een leidinggevende of een bekende dienstverlener, krijgt de aanvaller geloofwaardigheid en neemt de kans op succes toe.
De aanvallers bootsen niet alleen de identiteit van een legitieme organisatie na via e-mail. Ze kunnen ook andere vormen gebruiken, zoals telefoongesprekken (ook bekend als ‘vishing‘ voor voice-phishing) en zelfs sms-berichten (vaak aangeduid als ‘smishing‘ voor sms-phishing).
Gepersonaliseerde misleiding
Spear phishing-aanvallen zijn zeer op maat gemaakt voor het individuele doelwit. Aanvallers maken gebruik van social engineering-technieken om emoties te manipuleren en een gevoel van urgentie of angst te creëren. Ze kunnen specifieke gebeurtenissen, projecten of persoonlijke details vermelden om de e-mail of het bericht echt te laten lijken. Door vertrouwen te misbruiken, misleidt de aanvaller het doelwit om acties te ondernemen die voordelig zijn voor de doelstellingen van de aanvaller, zoals klikken op kwaadaardige links, geïnfecteerde bijlagen downloaden of gevoelige informatie onthullen.
Waarom komt spear phishing voor?
De intentie is vrijwel hetzelfde voor bijna alle vormen van phishing: geld. Of het nu gaat om het verkopen van gevoelige informatie, het blokkeren van toegang tot documenten/systemen (ransomware), of het direct overmaken van geld naar een frauduleuze rekening.
Beschermen tegen spear phishing
Criminelen gebruiken sociale media en andere publiekelijk beschikbare informatie om een specifiek doelwit binnen een organisatie te identificeren en een frauduleuze e-mail aan die persoon te richten. Daarom is het raadzaam dat werknemers zo min mogelijk informatie delen op internet en sociale media.
Vanwege de nauwkeurigheid waarmee deze aanvallen worden uitgevoerd, worden ze meestal niet gestopt door standaard beveiligingsmaatregelen. Hierdoor wordt het steeds complexer om ze te detecteren. Werknemers moeten daarom ook op de hoogte zijn van de mogelijke vormen van deze vorm van phishing en hoe ze deze kunnen herkennen. Een bewustwordingstraining op het gebied van cybersecurity is hiervoor het meest geschikte middel.
FAQ
Wat zijn signalen die duiden op een spear phishing e-mail?
Let op verdachte e-mailadressen, grammaticale fouten en dringende verzoeken. Open geen bijlagen of links. Negeer daarnaast verzoeken om gevoelige gegevens via e-mail. Wees voorzichtig als de e-mail afkomstig lijkt te zijn van een bekend contact, maar de inhoud of toon ongebruikelijk is.
Hoe kunnen aanvallers persoonlijke informatie verzamelen voor spear phishing-aanvallen?
Aanvallers verzamelen persoonlijke informatie via verschillende bronnen. Dit kan bijvoorbeeld via sociale media, openbare databases en gelekte gegevens van eerdere inbreuken.
Wat zijn de mogelijke gevolgen van een succesvolle spear phishing-aanval?
Het slachtoffer worden van een spear phishing-aanval kan leiden tot verschillende problemen. Zo kan de aanvaller ongeoorloofde toegang krijgen tot persoonlijke of gevoelige informatie. Daarnaast kan er ook sprake zijn van financieel verlies, identiteitsdiefstal, reputatieschade en malware-infecties. Verstoringen van de bedrijfsactiviteiten is ook een mogelijk gevolg voor bedrijven.