Diverse termen binnen cyber security hebben veel met elkaar gemeen en worden zodoende vaak als synoniem gebruikt. De term computervirus is zo’n term. Computer virussen zijn wellicht de meest bekende vorm onder de bevolking, als het gaat om cyber security. Maar wat is het precies en is een virus hetzelfde als een worm? In dit artikel leggen wij het in begrijpelijke taal aan je uit. 

Net als het griepvirus is het de bedoeling van een computervirus om zich te vermeerderen en te verspreiden van gastheer naar gastheer. Computervirussen kunnen zich niet vermenigvuldigen en verspreiden zonder dat een actie wordt uitgevoerd door de gastheer, zoals bijvoorbeeld het openen of installeren van een bestand. In meer technische termen is een computervirus een schadelijke code of software die is ontworpen om de normale werking van een computer te verstoren en zich van de ene computer naar de andere te verspreiden.

Een virus en worm zijn niet hetzelfde in hun gedrag. Een wezenlijk verschil met een computerworm is dat een worm zichzelf kan verspreiden en geen activatie nodig heeft van de gastheer.

Cybercriminelen produceren niet vaak nieuwe virussen; in plaats daarvan richten ze zich op steeds ingewikkelder en winstgevender bedreigingen. Als mensen zeggen dat ze “een virus hebben opgelopen” op hun computer, bedoelen ze meestal een of meerdere type malware, of het nu een virus, computerworm, Trojaans paard, ransomware of een ander type schadelijke software is. Virussen en malware evolueren, en criminelen kiezen vaak het type dat de grootste beloning oplevert.

1. Via welke methode verspreidt een computervirus zich?

Wanneer een virus zich hecht aan een stuk software, een bestand of een document, blijft het inactief totdat de computer of het apparaat gedwongen wordt de code uit te voeren. Om uw computer met een virus te besmetten, moet u eerst besmette software activeren, waardoor de besmettelijke code wordt uitgevoerd.

Dit betekent dat een virus lange tijd op uw computer kan blijven sluimeren zonder dat er symptomen optreden. Echter, wanneer u de software installeert/opent/activeert, kunnen de problemen zich beginnen voor te doen.

Wanneer een virus uw computer infecteert, kan het zich verspreiden naar andere computers in hetzelfde netwerk. Een virus kan wachtwoorden of gevoelige informatie stelen, toetsaanslagen traceren, bestanden verwijderen, uw e-mailcontacten spammen of zelfs de controle over uw systeem overnemen.

Sommige virussen zijn gemaakt ter vermaak, maar andere kunnen verstrekkende gevolgen hebben. Dit kan leiden tot gegevensverlies of onomkeerbare schade aan de harde schijf. In diverse gevallen kan er ook een financieel belang spelen.

2. Wat zijn de manieren waarop computervirussen zich verspreiden?

In de wereld van vandaag, waarin alles met elkaar verbonden is, kan een computervirus op verschillende manieren worden opgedaan, de ene eenvoudiger dan de ander.

E-mailbijlagen, downloads van bestanden via internet en phishing links zijn allemaal methoden waarmee virussen zich kunnen verspreiden. Uw mobiele apparaten en smartphones kunnen geïnfecteerd raken met mobiele virussen als gevolg van het downloaden van verdachte software. Virussen kunnen verschijnen als grappige afbeeldingen, wenskaarten of audio- en videobestanden die op sociale media worden geplaatst.

Om te voorkomen dat u een virus oploopt, moet u voorzichtig zijn bij het surfen op internet, het downloaden van gegevens en het openen van koppelingen of bestanden. Download voor de zekerheid geen ongebruikelijke tekstbestanden of e-mailbijlagen, en ook geen gegevens van onbetrouwbare websites.

Virussen kunnen zich verspreiden via verschillende kanalen, waaronder netwerken, DVD’s, e-mailbijlagen en externe opslagapparaten zoals USB-sticks. Omdat de communicatie tussen werkstations in de begindagen van het computertijdperk aanzienlijk beperkter was, werden de eerste computervirussen verspreid via geïnfecteerde floppydisks.

Door het grootschalige gebruik van met internet verbonden apparaten kunnen virussen zich nu sneller en eenvoudiger verspreiden. Kwaadaardige e-mailbijlagen zijn de meest voorkomende methode voor computervirussen om zich te verspreiden, aldus het US Cybersecurity and Infrastructure Security Agency.

3. Antivirus software

Antivirussoftware heeft een lange weg afgelegd om computervirussen te identificeren en de verspreiding ervan tegen te gaan. Een aanzienlijk deel van bestaande virussen kan dan ook verwijderd worden met behulp van dergelijke software. Echter, zeker voor nieuwe soort virussen, is dit niet altijd het geval en is het vaak wachten op een oplossing.

Antivirus (AV) is ontworpen om computers te beschermen tegen virussen. Daarnaast bestaat er ook zoiets als Anti-malware (AM). AM is een soort verdediging tegen bedreigingen die zowel huidige als nieuw ontdekte malwarebedreigingen aanpakt. Als u moet kiezen tussen een oudere antivirus met beperkte mogelijkheden om bedreigingen te detecteren en een moderne anti-malware oplossing met alle toeters en bellen, kies dan zeker voor Anti-malware (AM).

4. Hoe bescherm ik mijn bedrijf tegen virussen?

Om terug te komen op onze virale analogie: om van een virus af te komen is een robuust immuunsysteem nodig. Uw computer kan op dezelfde manier worden gekarakteriseerd. Een robuust immuunsysteem is te vergelijken met een goed anti-malware programma. Anti-malware onderzoekt uw systeem op bestanden en kwaadaardige code die daar niet thuishoren en verwijdert deze vervolgens op dezelfde manier als uw immuunsysteem binnendringende viruscellen detecteert en vernietigt.

Daarnaast is cyber bewustzijn van uw medewerkers de eerste verdedigingslinie tegen enige vorm van cybercrime. Zorg daarom ook voor een gedegen security awareness training voor uw medewerkers.

Tot slot, investeer in cyberbeveiligingssoftware van hoge kwaliteit.